Engelli Raporu İle Emeklilik Şartları Nelerdir? Hangi Durumlarda Erken Emekli Olunur?

Bilindiği üzere yürürlükteki 5510 Sayılı Kanuna göre emekli olabilmek için işe giriş tarihine göre prim gün sayısı, sigortalılık süresi ve yaş şartı kriterlerinin sağlanması gerekmektedir. Fakat bu durumun Doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle bedensel, zihinsel, ruhsal, duyusal ve sosyal yeteneklerini çeşitli derecelerde kaybetmesi nedeniyle toplumsal yaşama uyum sağlama ve günlük gereksinimlerini karşılama güçlükleri olan ve korunma, bakım, danışmanlık ve destek hizmetlerine ihtiyaç duyan kişiler yani engelliler için bir istisnası bulunmaktadır. Engelli kişiler raporundaki iş gücü kayıp oranı ve işe giriş tarihine göre belli sigortalılık süresini ve prim gününü tamamlamaları halinde emeklilik hakkı elde etmektedirler. Bunlar için yaş şartı aranmamaktadır.

5510 Sayılı Kanun’dan önce 4/b yani Bağ-Kur kapsamında çalışanların engelli emeklilik kapsamında emeklilik hakları bulunmazken 5510 Sayılı Kanunla birlikte bu hak Bağ-Kur’lulara da verilmiştir.

5510 Sayılı Kanuna göre engelli raporu ile emeklilik şartları

01.01.2015 tarihinden sonra ilk defa işe başlayan sigortalılar için engelli raporuna istinaden emeklilik şartları şu şekildedir:

Sağlık Kurullarından alınan rapora göre iş gücü kayıp oranı:

a) Yüzde 50 ilâ yüzde 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün,

b) Yüzde 40 ilâ yüzde 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün,

şartlarını sağlamaları halinde emeklilik hakkı elde edebilmektedirler.

5510 Sayılı Kanunun yürürlük tarihi olan 01.10.2008 tarihinden 01.01.2015 tarihine kadar olan geçiş süreci için engelli raporuna istinaden emeklilik şartları ise şu şekilde:

İşe Başlama Tarihi	Çalışma Gücünde Kayıp Oranı
	%60 ve daha çok olanlar	%50 – %59 arası olanlar	%40 – %49 arası olanlar
01.10.2008 – 31.12.2008	15 yıl, 3 bin 700 gün	16 yıl, 3 bin 700 gün	18 yıl, 4 bin 100 gün
01.01.2009 – 31.12.2009	15 yıl, 3 bin 800 gün	16 yıl, 3 bin 800 gün	18 yıl, 4 bin 200 gün
01.01.2010 – 31.12.2010	15 yıl, 3 bin 900 gün	16 yıl, 3 bin 900 gün	18 yıl, 4 bin 300 gün
01.01.2011 – 31.12.2011	15 yıl, 3 bin 960 gün	16 yıl, 4 bin gün	18 yıl, 4 bin 400 gün
01.01.2012 – 31.12.2012	15 yıl, 3 bin 960 gün	16 yıl, 4 bin 100 gün	18 yıl, 4 bin 500 gün
01.01.2013 – 31.12.2013	15 yıl, 3 bin 960 gün	16 yıl, 4 bin 200 gün	18 yıl, 4 bin 600 gün
01.01.2014 – 31.12.2014	15 yıl, 3 bin 960 gün	16 yıl, 4 bin 300 gün	18 yıl, 4 bin 680 gün
01.01.2015’den sonra	15 yıl, 3 bin 960 gün	16 yıl, 4 bin 320 gün	18 yıl, 4 bin 680 gün

 

5510 Sayılı Kanunun yürürlülük tarihi olan 01.10.2008 tarihinden önce 4/a eski adıyla SSK kapsamında işe girişi bulunan engellilerin emeklilik şartları 506 sayılı Kanuna göre hesaplanmaktadır. Aynı şekilde bu sigortalılara için de işgücü kayıp oranı ve sigorta başlangıcına göre emeklilik şartları farklılık göstermektedir.

01.10.2008 tarihinden önce işe girişi olan SSK’lı engellilerin emeklilik şartları

Sigortalılık Başlangıcı	I. Derece (Yüzde 80 +)	II. Derece (Yüzde 60-79)	III. Derece (Yüzde 40-59)
05.08.1991 ve daha önce	15 yıl- 3600 gün	15 yıl- 3600 gün	15 yıl- 3600 gün
06.08.1991-05.08.1994 arasında	15 yıl- 3600 gün	15 yıl, 8 ay-3680 gün	16 yıl, 3760 gün
06.08.1994-05.08.1997 arasında	15 yıl- 3600 gün	16 yıl, 4 ay-3760 gün	17 yıl, 3920 gün
06.08.1997-05.08.2000 arasında	15 yıl- 3600 gün	17 yıl, 3840 gün	18 yıl, 4080 gün
06.08.2000-05.08.2003 arasında	15 yıl- 3600 gün	17 yıl, 8 ay-3920	19 yıl, 4240 gün
05.08.2003-30.09.2008 arasında	15 yıl- 3600 gün	18 yıl-4000 gün	20 yıl-4400 gün

 

Engelli emekli olanların bilmesi gerekenler

Engelli raporuna istinaden emekli olan kişiler çalışmaya devam etse bile maaşları kesilmemektedir. Ancak malulen emekli olan kişilerin çalışma hakları bulunmamakta, çalıştıklarında aylıkları kesilmektedir.

Mehmet ERBEY

SGKREHBERİ-YAŞLI ve ENGELLİLER